Natuur biedt hoop voor 80.000 mensen met mentale problemen

Patiënten die maandenlang op de wachtlijst staan voor een GGZ-behandeling zijn gebaat bij laagdrempelige activiteiten in de natuur. Door te tuinieren, te wandelen of te werken in natuurgebieden kan worden voorkomen dat klachten gedurende de wachtlijstperiode verergeren. Daarom hebben meerdere organisaties de handen ineengeslagen en ‘Het Groene Perspectief: van wachtlijst naar groene actie’ opgezet.

Ruim vier op de tien Nederlanders krijgt in zijn leven te maken met psychische problemen. In 2060 zullen volgens het RIVM de uitgaven aan geestelijke gezondheidszorg zijn vervijfvoudigd. Allemaal signalen die aangeven dat er iets moet veranderen. Momenteel wachten 80.000 mensen in ons land op een aanmeldgesprek of behandeling in de GGZ. Meer dan de helft van hen moet langer wachten dan de afgesproken norm van 14 weken.

Natuur als helende omgeving
Om te voorkomen dat de situatie van mensen met mentale problemen gedurende de wachttijd verder verslechtert, kan de natuur worden ingezet als helende en helpende omgeving. Het Groene GGZ Partnerschap, bestaande uit GGZ instellingen, IVN Natuureducatie, Nature For Health (NFH), de Buitenpsychologen, de Vrije Universiteit Amsterdam en zorgverzekeraar CZ, zet daarom initiatieven op om mensen in contact te brengen met groen.

20 minuten per dag
De natuur heeft een bewezen positief effect op de mentale toestand van mensen, zelfs al is het maar 20 minuten per dag. ‘Mensen die vaker contact met de natuur hebben,  voelen zich beter,’ stelt Jolanda Maas, VU-onderzoeks-coördinator Groene GGZ. ‘Begeleiding en behandeling in de natuur laten goede resultaten zien. Hier valt veel gezondheidswinst te halen en daarom is het belangrijk dat hierop meer wordt ingezet, vooral ook voor mensen op wachtlijsten.’

Deelnemende GGZ-instellingen gaan de komende jaren natuur meer in hun behandelingsaanbod integreren. Voor mensen op de wachtlijst valt te denken aan groene buurtprojecten, zoals het meehelpen in een buurtmoestuin, het verzorgen van dieren of deelnemen aan door ander geschoold personeel begeleide wandelgroepen. Ook helpen om de biodiversiteit in natuurgebieden te verbeteren is een mogelijkheid.

Om tot goede resultaten te komen voor mensen op wachtlijsten worden vanuit het Groene GGZ Partnerschap afspraken gemaakt met onder andere organisaties die natuurterreinen beheren, gemeenten, geïnteresseerde groene zorgverleners en waar mogelijk het bedrijfsleven.

Goed gevoel
‘Het mes snijdt aan twee kanten,’ stelt Rob Wolters, directeur van Nature For Health namens het IVN/NFH kernteam Groene GGZ. ‘Met het Groene Perspectief geven we lucht aan patiënten op de wachtlijst en creëren we meer bewustwording bij patiënten én GGZ medewerkers voor het belang van natuur. Daarbij komt dat iets goed doen voor de natuur voor een goed gevoel zorgt. En dat is iets wat iedereen, en zeker mensen op wachtlijsten, goed kan gebruiken.’

Het Groene Perspectief kan inmiddels op flink wat steun rekenen. De groene zorgverleners en coaches, verenigd in de Nederlandse Vereniging voor Natuurcoaches (NVNC) en de Green Care Community of Practice, hebben zich ook achter het Groene Perspectief geschaard.

Oproep aan minister
‘Dit is echt een belangrijke stap die de geestelijke gezondheidszorg in ons land nodig heeft,’ aldus Joep Verbugt, voormalig bestuursvoorzitter van GGzE en nu ambassadeur voor de Groene GGZ. ‘Uiteindelijk zal de inzet van groen veel mensen helpen en veel gezondheidskosten besparen. Ik verwacht dus dat de Groene GGZ met het wachtlijst-initiatief minister Conny Helder van Langdurige Zorg erg zal aanspreken en er vanuit Den Haag ook financiële steun komt.’

Foto: IVN-Natuureducatie